Baaritaanka Fayo qabka Ilmaha: 9 Bilood

Koriinka iyo xadadka

Adeeg bixiyaha daryeelka caafimaadku wuxuu ku weydiin doonaa su'aalo ku saabsan ilmahaaga. Oo waxay eegi doonaan ilmaha si ay fikrad uga helaan koriinka ilmahaaga. Booqashadan, dhallaanka badankoodu waxay samaynayaan waxyaabaha soo socda:

• Waxa uu muujiyaa dhowr muuqaalo wejiga ah, sida farxad, murugo, cadho, iyo yaab

• Wuxuu isticmaalaa faraha si uu 'u soo jiito' cunto

• Wuxuu sameeyaa codad kala duwan sida "dadada" ama "mamama"

• Wuxuu fariistaa tageero la'aan

• Gacanta ayuu kor u taagaa si loo xambaaro

• Wuxuu u kala wareejiyaa sheyaasha gacan ka gacan

• Wuxuu hareeraha ka eegaa sheey ka dib markuu xooro

• Wuu ku soo eegaa markaad ugu yeerto magacooda

• Wuxuu isku qaraacaa laba sheey

• Wuu falceliyaa marka laga kaxeeyo waalid. Wuxuu eegaa, laacaa waalidka, ooyaa.

• Waa mid xishooda, macangag ah, cabsada dad ajnabi ah markuu la joogo

Talooyinka quudinta

Marka uu gaaro da'da 9 bilood, inta badan cunnooyinka ilmahaagu waxay ka koobnaan doonaan “cuntooyinka yaryar.”

9 bilood meesha uu ku gaaro, quudinta ilmahaaga waxaa ka mid noqon kara "cuntooyinka faraha", siiba bariis iyo cunto jilicsan (ka eeg hoos). Koritaanka ayaa laga yaabaa inuu yaraado oo ilmuhu wuxuu billaabi karaa inuu u ekaado mid caato ah oo dhuuban. Tani waa caadi. Taas macnaheedu maaha in ilmuhu aanu helin cunto ku filan. Si aad ugu caawisid in ilmahaaga si fiican ay wax u cunaan:

• Ha ku qasbin ilmahaaga inuu wax cuno marka ay dhargaan. Muddada quudinta, waxaad garan kartaa in ilmahaagu dheregsanyahay haddii ay si tartiib ah wax u cunayaan ama ay diidaan qaaddada.

• Ilmahaagu waa inuu cunaa cunto adag 3 jeer maalintii oo uu cabo caanaha naaska ama caanaha daasada 4 illaa 5 jeer maalintii. Marka ilmahaagu cunayo waxyaabo badan oo adag, waxay u baahan doonaan caanaha naaska ama caanahadaasada oo yar. Marka uu gaaro 12 bilood, inta badan nafaqada ilmuhu waxay ka iman doontaa cuntooyinka adag.

• Billow inaad biyaha ku siiso koob naas leh. Kani waa koob caruureed oo leh gacan iyo dabool. Koob weli ma beddeli doono dhalo, laakiin tani waa da'da ugu wanaagsan in la billaabo isticmaalka.

• Wali ha'u oggolaan ilmahaaga caanaha lo'da inuu cabbo. Cuntooyinka kale ee caanaha ah waa caadi, sida caano fadhiya iyo burcad. Kuwani waa inay ahaadaan waxyaabo dufan badan (ma aha kuwo dufan yar ama aan dufan lahayn).

• Iska jir in cuntooyinka sida malabka aan la siin carruurta ka yar 12 bilood. Waagii hore, waalidiinta waxaa lagula talin jiray inaysan siinin cuntooyinka sida caadiga ah kiciya falcelinta xasaasiyadda dhallaanka. Laakiin khubaradu hadda waxay u maleynayaan in bilawga cuntooyinkan goor hore ay dhab ahaantii hoos u dhigi karaan khatarta ah inay yeeshaan xasaasiyad. La hadal adeeg bixiyaha daryeelkaa caafimaadka haddii aad su'aalo qabto.

• Weydii adeeg bixiyaha daryeelka caafimaadka haddii ilmahaagu u baahan yahay kaabayaasha falooraydhka.

Talooyinka caafimadka

• Haddii aad aragto isbeddel degdeg ah oo ku yimaadda saxarada ama kaadida ilmahaaga, u sheeg adeeg bixiyaha daryeelka caafimaadka. Maskaxda ku hay in saxarada ay isbedeli doonto, iyadoo ku xiran waxa aad quudiso ilmahaaga.

• Weydii adeeg bixiyaha daryeelka caafimaadka marka ilmahaagu u baahan yahay booqashadiisa ugu horeysa ee ilkeed. Dhakhaatiirta ilkuhu waxay ku talinayaan in booqashada ugu horreysa ee ilkuhu ay dhacdo isla markiiba ka dib marka iliga ugu horreeya uu ka soo dul baxo ciridka. Ilmahaagu waxa laga yaabaa inaanu u baahnayn daryeelka ilkaha hadda, laakiin booqasho hore ee dhakhtarka ilkuhu waxay dejin doontaa marxaladda caafimaadka ilkaha ee nolosha oo dhan.

Talooyinka hurdada

Marka uu jiro 9 bilood, ilmahaagu wuu soo jeedi inta badan maalinti. Waxay u badan tahay inay seexdaan hal ama laba jeer maalintii, wadar ahaan 1 illaa 3 saacadood maalin kasta. Ilmuhu waa inuu seexdaa qiyaastii 8 ilaa 10 saacadood habeenkii. Haddii ilmahaagu uu seexdo wax ka badan ama ka yar kan laakiin uu u muuqdo mid caafimaad qaba, ma aha walaac. Si aad u caawiso ilmahaaga hurdo:

• Ilmahau hala qabso inuu sameeyo wax la mid ah habeen kasta ka hor inta uusan seexan. Lahaanshaha joogtada ah ee wakhtiga jiifka waxay ka caawisaa ilmahaaga inuu wax barto marka ay tahay wakhtiga hurdada. Tusaale ahaan, caadadaadu waxay noqon kartaa qubays, oo ay ku xigto quudin, oo ay ku xigto in la seexdo. Dooro wakhtiga hurdada oo isku day inaad ku dhegto habeen kasta.

• Hala dhigin koob naas leh ama masaasad xoolka ilmahaaga.

• La soco in xitaa kuwa hurda oo wanaagsan ay bilaabi karaan inay hurdadu dhib ku noqoto da'dan. Waa Sax in ilmaha la soo jeediyo oo loo ogolaado in ilmuhu isku ooyo si uu ugu seexdo xoolka. Weydii adeeg bixiyaha daryeelka caafimaadka ilaa intee tahay inaad u oggolaato ilmahaaga inuu ooyo.

Talooyinka badqabka

Marka ilmahaagu noqdo mid socda, waa muhiim inaad si dhow u ilaaliso. Had iyo jeer iska jir waxa ilmahaagu sameynayo. Shil wuxuu ku dhici karaa ilbiriqsi barkii. Si aad u ilaaliso badbaadada ilmahaaga:

• Haddii aadan horay sidaas u sameyn, ka ilaali guriga. Haddii ilmahaagu uu kor u soo qaadayo alaabta guriga ama ku socdo isagoo adeegsnaya kuraasta (wareegayo inta uu ku haysto walxaha), hubi in qaybo waaweyn sida armaajooyinka iyo TV-yada ay xiran yihiin. Haddii kale, waxaa laga yaabaa in lagu jiido dusha ilmaha. Ka fogee shay kasta oo ilmaha dhaawici kara meel aanay gaadhin. Ka digtoonow alaabta sida maryaha miiska ama xargaha laga yaabo in ilmuhu soo jiido. Saar daboollada badbaadada meelaha korontada aan la isticmaalin. Ku rakib albaabbada badbaadada xaga sare iyo hoose ee jaranjarooyinka. Samee hubin badbaado meel kasta oo ilmahaagu waqti ku qaato.

• Ha u oggolaan ilmahaaga inuu qabsado wax yar oo ku filan inuu ku margado. Tan waxa ku jira alaabada ay ku ciyaaraan, cuntooyinka adag, iyo alaabta dhulka oo laga yaabo in ilmuhu helo marka uu gurguuranayo. Sida caadiga ah, shay yar oo ku filan oo ku habboon gudaha tuubada warqadda musqusha waxay keeni kartaa ilmaha inuu ku margado.

• Ha kaga tagin ilmaha meel sare, sida miis, sariir, ama fadhi. Ilmahaagu wuu dhici karaa oo wuu dhaawacmi karaa. Tani waxay aad u badan tahay marka ilmuhu yaqaan sida loo rogo ama gurguurto.

• Baabuurka dhexdiisa, ilmuhu weli waa inuu gadaal u jeedaa kursiga baabuurka. Dhallaanka iyo socod baradka waa in ay raacaan kursiga badbaadada baabuurka ee gadaal u jeedda illaa iyo inta suurtogalka ah. Taas macnaheedu waa illaa ay ka gaadhaan miisaanka sare ama dhererka loo ogol yahay kursigooda. Hubi tilmaamaha kursigaaga badbaadada. Inta badan kuraasta badbaadada ee la bedeli karo waxay leeyihiin xadka dhererka iyo miisaanka u oggolaanaya carruurta inay raacaan xaga dambe ilaa 2 sano ama ka badan.

• Ku hay lambarka taleefoonkan Ka Hortagga Sunta meel si fudud loo arki karo, sida qaboojiyaha: 800-222-1222. 

Tallaallada

Iyada oo ku saleysan talooyinka CDC, booqashadan ilmahaagu waxaa laga yaabaa inuu helo tallaallada soo socda:

• Cagaarshow B

• Dabeyl

• Influenza (hargab)

• COVID-19

Cunto ka samee cuntooyinka faraha

Ilmahaaga 9-bilood jirka ah waxay u badantahay inuu cunay cunto adag ilaa dhowr bilood. Haddii aadan hore u haysan, hadda waa waqtigii aad billaabi lahayd siinta cuntooyinka faraha. Kuwan waa cuntooyinka ilmahu dooran karo oo uu cuno caawimo la'aan. (Waa inaad mar walba ilaalisaa!) Ku dhawaad ​​cunto kasta waxaa loo rogi karaa cunto farta lagu cuno, haddii la gooyo qaybo yaryar. Halkan waa tallooyinka qaar:

• Isku day qaybo jilicsan, khudaar iyo miro daray ah sida muuska, biij, ama afokaado.

• Sii ilmaha sacab muggiis oo badarka aan la macaanayn ama dhawr xabadood oo baasto la kariyey ah.

• U jarjar burcadka ama rootiga jilicsan qeybo yaryar. Qaybaha waaweyni way adkaan kartaa in la calaliyo ama la liqo waxayna sababi karaan in ilmuhu ku mergado.

• Kari khudaarta qallafsan, sida dabacasaha, si aad uga dhigto mid jilicsan.

• Ilmahaaga ha siin wax cunto ah oo u keeni kara in uu ku margado. Tani waxay caan ku tahay cuntooyinka ah ilaa cabbirka iyo qaabka cunaha ilmaha. Waxay ka mid yihiin qaybo ka mid ah saandawiijka iyo suqaar la duubay, nacnaca adag, lawska, khudaarta ceeriin, iyo canabka oo dhan. Weydii adeeg bixiyaha daryeelka caafimaadka cuntooyinka kale si aad isaga ilaaliso.

• U samee meel joogto ah oo ilmuhu kula cunteeyo qoyska intiisa kale, isagoo saaran kursigiisaa sare. Tani waxay noqon kartaa gees ka mid ah jikada ama meel bannaan oo miiska cuntada ah. Sii qaybo isku mid ah oo qoyska intiisa kale ay cunayaan (sida ku habboon).

• Haddii aad hayso su'aalo ku saabsan noocyada cuntooyinka la bixinayo ama sida ay u yaryar yihiin xabbaduhu, la hadal adeeg bixiyaha daryeelka caafimaadka.