Bilans zdrowia dziecka: 5 lat

Ważne etapy rozwoju

Lekarz będzie zadawał pytania i obserwował zachowanie dziecka, aby zorientować się w jego rozwoju. Do czasu tej wizyty u Twojego dziecka prawdopodobnie rozwiną się niektóre z następujących umiejętności:

• Przestrzeganie zasad lub zmienianie się podczas zabaw z innymi dziećmi

• Odpowiadanie na proste pytania dotyczące książki lub opowiadania po ich przeczytaniu lub opowiedzeniu

• Używanie i rozpoznawanie prostych rymów (kotek-płotek)

• Używanie słów związanych z czasem, takich jak „wczoraj” i „jutro”

• Liczenie do 10

• Pisanie niektórych liter w swoim imieniu i nazywanie niektórych liter, gdy się na nie wskazuje

• Skakanie na jednej nodze

• Śpiewanie, tańczenie lub występowanie dla Ciebie

Szkoła i problemy społeczne

Twój 5-latek prawdopodobnie chodzi do przedszkola lub zerówki. Lekarz zapyta o doświadczenia dziecka w szkole i o to, jak dogaduje się z innymi dziećmi. Lekarz może zapytać o:

• Zachowanie i aktywność w szkole. Jak Twoje dziecko zachowuje się w szkole? Czy przestrzega zasad w klasie i bierze udział w zajęciach grupowych? Czy Twoje dziecko lubi szkołę? Czy wykazuje zainteresowanie czytaniem? Co nauczyciele mówią o zachowaniu dziecka?

• Zachowanie w domu. Jak dziecko zachowuje się w domu? Czy lepiej zachowuje się w domu, czy w szkole? (Pamiętaj, że często dzieci zachowują się lepiej w szkole niż w domu).

• Rówieśnicy. Czy Twoje dziecko przyjaźni się z innymi dziećmi? Jakie są te dzieci? Jak Twoje dziecko dogaduje się z przyjaciółmi?

• Zabawa. Jak dziecko lubi się bawić? Na przykład, czy bawi się w „udawanie”? Czy dziecko nawiązuje kontakt z innymi podczas zabawy?

Wskazówki dotyczące żywienia i aktywności

Zdrowe odżywianie i aktywność fizyczna to ważne elementy zdrowej przyszłości. Nie jest za wcześnie, aby zacząć uczyć dziecko zdrowych nawyków, które będą mu towarzyszyć przez całe życie. Oto co możesz zrobić:

• Ogranicz spożywanie przez dziecko soków i napojów sportowych. Te napoje zwierają dużo cukru. To sprzyja przybieraniu na wadze i próchnicy zębów. Najlepsza do picia dla dziecka jest woda i mleko o obniżonej zawartości tłuszczu lub odtłuszczone. Ogranicz spożywanie soków do małej szklanki soku 100% raz dziennie. 

• Nie podawaj napojów gazowanych. Najzdrowszym wyborem jest niepozwalanie dziecku na spożywanie napojów gazowanych. Jeśli pozwalasz na picie napojów gazowanych, zachowaj je na specjalne okazje. 

• Podawaj swojemu dziecku pożywne pokarmy. Przechowuj zapas zdrowych produktów, które mogą pełnić rolę przekąsek, takich jak świeże owoce i warzywa, chude mięso i produkty pełnoziarnste. Produkty takie jak frytki, słodycze i inne niezdrowe przekąski podawaj raz na jakiś czas. 

• Podawaj porcje stosowne dla dziecka. Dzieci nie muszą jeść tak dużo, jak dorośli. Podawaj dziecku porcje dostosowane do jego wieku i rozmiaru. Pozwól dziecku przerwać jedzenie, gdy poczuje sytość. Jeśli dziecko nadal jest głodne po posiłku, zaproponuj więcej warzyw lub owoc. Ograniczenie spożywanej przez dziecka ilości jedzenia jest w porządku. 

• Zachęcaj do aktywności fizycznej w formie aktywnej zabawy przez co najmniej 3 godziny dziennie. Ruch to zdrowie. Zabierz dziecko do parku, na rower lub bawcie się aktywnie, na przykład w berka czy grając w piłkę.

• Ogranicz czas spędzany przed ekranem do 1 godziny dziennie. Obejmuje to oglądanie telewizji, korzystanie z komputera i granie w gry wideo. 

• Skonsultuj masę ciała dziecka z lekarzem. W tym wieku dziecko powinno przybierać około 4–5 lb (1,8–2,2 kg) rocznie. Jeśli przyrosty wagi są większe, porozmawiaj z lekarzem na temat zdrowych nawyków żywieniowych i wytycznych dotyczących ćwiczeń.

• Przynajmniej dwa razy do roku umawiaj dziecko do stomatologa na kontrolę.

• Upewnij się, że dziecko ma zalecaną ilość snu każdej nocy. Jest to od 10 do 13 godzin w ciągu 24 godzin dla dzieci w wieku od 3 do 5 lat.

Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa

Nauka pływania pozwala zapewnić dziecku bezpieczeństwo na całe życie. Naucz dziecko pływać lub zapisz je na lekcje pływania.

Zalecenia dotyczące zapewnienia dziecku bezpieczeństwa obejmują: 

• Podczas jazdy na rowerze dziecko powinno nosić kask zapięty pod brodą. Podczas jazdy na wrotkach, hulajnodze bądź deskorolce najlepiej jest nosić ochraniacze na nadgarstki, łokcie i kolana oraz kask.

• Naucz dziecko jego numeru telefonu, adresu oraz imion i nazwisk rodziców. Ważne, aby je znało w nagłych wypadkach.

• Korzystaj z fotelika samochodowego, dopóki dziecko z niego nie wyrośnie. Zapytaj lekarza, czy istnieją przepisy stanowe dotyczące używania fotelików samochodowych, o których musisz wiedzieć.

• Gdy dziecko wyrosło z fotelika samochodowego, w samochodzie należy używać podwyższenia z wysokim oparciem. Umożliwia to prawidłowe zamocowanie pasa bezpieczeństwa. Podwyższenie powinno być używane do momentu, gdy dziecko osiągnie wzrost 4 stóp i 9 cali (145 cm) i będzie w wieku od 8 do 12 lat. Wszystkie dzieci w wieku poniżej 13 lat powinny podróżować z tyłu.

• Naucz dziecko, że nie należy rozmawiać z obcymi ani nigdzie się z nimi oddalać.

• Naucz dziecko pływać. Zorientuj się w swojej okolicy – często dostępne są lekcje pływania w przystępnej cenie.

• Jeśli masz basen, należy go ogrodzić z każdej strony. Zamykaj i blokuj bramki lub drzwi prowadzące do basenu. Nie pozwól, aby dziecko bez nadzoru bawiło się w basenie lub w pobliżu basenu, nawet jeśli potrafi pływać.

• Naucz dziecko zasad bezpieczeństwa związanych z bronią. Dzieci nigdy nie powinny dotykać broni. Jeśli posiadasz broń, upewnij się, że jest ona przechowywana rozładowana i w zamkniętym miejscu.

• Używaj prawidłowych nazw wszystkich części ciała i naucz ich dziecko. Naucz dziecko, że nikt nie powinien prosić go o zachowanie tajemnicy przed rodzicami lub opiekunami, o oglądanie lub dotykanie jego intymnych części ciała ani o pomoc w zajmowaniu się intymnymi częściami ciała dorosłych lub innych dzieci. Jeśli lekarz musi zbadać te części ciała, rodzic powinien być przy tym obecny.

• Naucz dziecko, że nie ma nic złego w mówieniu „nie”, jeśli dotyk je krępuje. Na przykład, jeśli dziecko nie chce przytulić członka rodziny lub przyjaciela, uszanuj jego decyzję, by odmówić.

Szczepienia

Według zaleceń Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) podczas tej wizyty dziecko może otrzymać szczepionki przeciwko następującym chorobom:

• Błonica, tężec i krztusiec

• Grypa, każdego roku

• Odra, świnka i różyczka

• Polio

• Ospa wietrzna

• COVID-19

Czy to pora na zerówkę?

Możesz się zastanawiać, czy Twój 5-latek jest gotowy pójść do zerówki. Oto kilka rzeczy, które powinien umieć:

• Prawidłowe trzymanie długopisu lub ołówka

• Zapisanie swojego imienia

• Znajomość alfabetu, liczenia do 10 i rozpoznawania kolorów i kształtów

• Siedzenie cicho przez krótki czas (około 5 minut)

• Zwracanie uwagi na nauczyciela i wykonywanie poleceń

• Ładne bawienie się z innymi dziećmi w tym samym wieku

Okręg szkolny powinien być w stanie odpowiedzieć na wszelkie pytania związane z rozpoczęciem zerówki. Jeśli nadal nie masz pewności, czy Twoje dziecko jest gotowe, porozmawiaj o tym z lekarzem podczas wizyty kontrolnej.